April 2012 tot nu…

Eindelijk ben ik er dan voor gaan zitten om een stukje te schrijven voor ‘waarbenjijnu’. Ik zal proberen om ons verblijf vanaf aankomst tot nu in grote lijnen samen te vatten. In het begin was de internetverbinding zo slecht dat ik er mee gestopt ben. Toen we wel wat beter internet hadden, was de situatie zo vaag dat ik niet veel (zin) om te schrijven had.
Ik zal beginnen met de perikelen die er waren om aan het werk te kunnen in een ziekenhuis. In mei vorig jaar gingen we naar de medical dental council om me te registreren. Ondanks dat ik alles geregeld had, wat betreft stempels die de echtheid van mijn diploma’s bewezen (tot aan de Ghanese ambassade in Nederland aan toe), wilde de council het toch zelf nog even uitzoeken. Daar hadden ze ongeveer vijf maanden voor nodig. Toen mocht ik in oktober het examen voor in het buitenland getrainde dokters maken. Het duurde twee dagen (schriftelijk en mondeling) en was best pittig, maar gelukkig gehaald. Toen moest ik zorgen dat ik het certificaat kreeg, iets wat niet zomaar vanzelf gaat. Meerdere keren bellen, horen dat het nog niet klaar is en dan maar zelf langsgaan in Accra, waarna je het diezelfde dag nog meekrijgt. Dit is typisch voor hoe de dingen hier gaan. Als je je gezicht niet laat zien, blijven je papieren gewoon liggen waar ze liggen en worden die van anderen uit de stapel gevist en verwerkt, van diegene die wel langsgaat om uit te vinden hoever de administratie is.
Vervolgens moest ik een co-schap van drie maanden doen. Terwijl ik de maanden daarvoor had moeten wachten, was ik wel een beetje aan het werk in een ziekenhuis hier in de buurt, om wat lokale ervaring op te doen. In dat ziekenhuis mocht ik ook het co-schap doen. Het was inmiddels maart en ik dacht dat ik er was. Maar helaas, toen ik een stapel nieuwe formulieren inleverde bij personeelszaken in het hoofdkantoor van de Ghana Health Service om me aan te melden als nieuw geregistreerd arts, bleek dat ik eerst nog een interview moest hebben met een commissie die de regio vertegenwoordigde waar ik zou gaan werken. Maar wanneer dat interview zou zijn, was onbekend. Na een jaar geworsteld te hebben in een zeer vage en onduidelijk bureaucratische wereld en geen inkomen, was de wanhoop blijkbaar van mijn gezicht af te lezen en besloot de baas van personeelszaken dat ze haar best zou doen om me nog voor de groep van april aan te melden, maar dat zou dan wel voor de Greater Accra regio zijn, waardoor ik geen werkplek in de buurt zou kunnen krijgen. Maar dat was wat mij betreft dan maar beter dan niet weten wanneer een interview voor mijn eigen regio zou zijn.
Het lukte en in april had ik het interview. Een Nigeriaanse arts die ook in die groep zat, had een jaar op het interview moeten wachten…
Toen moesten we weer wachten tot de commissie had vergaderd over het interview, wat ook weer zes weken kon duren. Ongeveer een maand later werd ik gebeld met de mededeling dat ik toch in de Eastern Region zou worden geplaatst, dus mogelijk dichter bij huis. Hoe dit dan achter de schermen zo is gelopen, durf ik niet te zeggen, maar ik was er natuurlijk wel blij mee. Toen kreeg ik een brief dat ik me moest melden in het regiokantoor van de Ghana Health Service van mijn regio. Daar had ik een gesprek over waar ze me wilden plaatsen en gelukkig had ik ook inspraak. De volgende dag, 20 juni, moest ik me melden in het St. Martin de Porres ziekenhuis en had ik een baan.
Maar dit is Ghana, dus dat betekent dat niet alles meteen helemaal geregeld is. In Nederland zou je diezelfde maand nog je salaris ontvangen, maar dat gaat hier niet zo. Eerst moet er nog een ‘appointment letter’ komen, als een soort bevestiging dat je als arts in het betreffende ziekenhuis aan het werk bent, waarmee uiteindelijk de hele salarisadministratie gedaan kan worden. Die brief kreeg ik in oktober. Nu moeten weer twee verschillende instanties ermee aan de slag en dan uiteindelijk de financiele afdeling in het hoofdkantoor van de Ghana Health Service. Maar omdat de feestdagen eraan komen, is het heel waarschijnlijk (aldus de accountant van mijn ziekenhuis) dat er nog wat vertraging optreedt, want alles ligt dan sowieso twee weken stil, maar voordat alles ook weer is opgestart na de feestdagen, ga je toch wel richting februari. Maar de accountant ging zijn best doen om in ieder geval zijn deel van het geheel zo snel mogelijk te doen. Intussen krijg ik gelukkig wel wat zakgeld, maar het is nog steeds erg krap, maar ook beter dan niks, dus we doen het er maar mee.
Tot zover dat.
Het ziekenhuis zelf is prima. Zoals op zoveel plekken is er tekort aan vanalles met alle schrijnende gevolgen vandien, maar daar moet ik dus mee leren omgaan. In het gebied waar dit ziekenhuis staat, komt erg veel HIV voor. Meer dan in de rest van het land. De schatting is tien procent, maar het lijkt hoger. In het ziekenhuis ligt het in ieder geval hoger. Op de mannen- en vrouwenafdeling komt het regelmatig op 70 tot 80%. Veel mensen komen ook veel te laat naar het ziekenhuis. Ze gaan eerst nog naar een lokale medicijnman (herbalist) of naar een prayercamp (gebedskamp), waar ze te horen krijgen dat ze met alle medicijnen moeten stoppen, ook de antivirale middelen. Het is vreselijk in wat voor toestand sommige mensen dan binnenkomen. Regelmatig komen mensen ook binnen om vervolgens hun laatste adem uit te blazen. Leeftijden meestal tussen de 25 en 45.
Gelukkig zijn er ook leuke en bemoedigende situaties. Kinderen die erg ziek binnenkomen met een enorm aantal malariaparasieten in hun bloed, maar die met de juiste medicijnen na anderhalve dag al weer zitten te eten en je vrolijk aankijken.
Religie is erg belangrijk hier en dan is het ziekenhuis ook nog eens Rooms Katholiek. Terwijl ik visite loop, galmt de praisemuziek uit de speakers. Veel patienten en familie vestigen hun hoop hier ook niet alleen op de dokters en verpleging, maar vooral ook op God. Al met al dus een heel bijzondere, lastige maar ook bemoedigende werkomgeving.
Oké, genoeg over mij. Selorm en Makafui gaan naar school. Ze zitten op een school ongeveer een kwartier bij ons vandaan en worden elke dag opgehaald met een busje. Ze zijn alweer een jaar verder, allebei overgegaan en hebben het naar hun zin. Selorm zit in class 1 (groep drie) en Makafui in de Nursery (peuterspeelzaal). Het is totaal anders dan in Nederland. Veel minder speelsgewijs leren. Selorm zegt het alfabet op, schrijft alle letters, leest een beetje, rekent (optellen, aftrekken, tafel van 1 tot en met 5) en een paar keer per week huiswerk. Dan heeft ze nog vakken als ICT, science en environmental studies, waar ze leren over de verschillende religies in Ghana. Makafui is ook bezig met letters en cijfers. Ze moet op het moment als huiswerk blaadjes volschrijven met de letter a en b en het cijfer 4. Behoorlijk serieus allemaal dus. Het creatieve, knutselen enzo, doen we thuis.
De dag begint op school met het volkslied en de ‘pledge’, waar trouw wordt belooft aan Ghana. Als je je niet gedraagt, krijg je een tik met de cane (een stokje). Op vrijdagmiddag hebben ze ‘worship’ waar wordt gezongen, gebeden en gedanst. De lokalen zijn open en een tijdje geleden zat er zomaar een kip op tafel bij de peuters. Tussen de middag krijgen ze warm eten en ze zijn ingedeeld in verschillende groepen die verschillende taken hebben in het kader van het schoonhouden van de school. Er zijn groepen voor de afwas, voor het eten uitserveren, voor schoonmaak van de wc en voor het aanvegen van de klassen.
Als ze niet op school zijn, spelen ze veel buiten, met zijn tweeën of met onze drie buurjongetjes.
We hebben ook een boel dieren. Drie ezels, met één jong ezeltje. Zes katten. Drie honden. Kippen en hanen en sinds kort een schaap. Het zijn allemaal buitendieren en hebben hier ook alle ruimte. Wat helaas bij deze omgeving hoort, zijn slangen. Tot nu toe zagen we adders, groene boomslangetjes en cobra’s. De kinderen zijn goed geïnstrueerd hoe zich te gedragen wat betreft de slangen. Mochten we toch een keer een beet oplopen, dan weet ik welk ziekenhuis antigif heeft, maar laten we hopen dat dat nooit gebeurt. En dan nog heel veel mieren, soms bijen en prachtige soorten vlinders.
Abraham werkt samen met één werknemer, tevens een vriend, hard op het land. We hebben mango’s, die twee keer per jaar vruchtdragen. Afhankelijk van het seizoen verbouwt Abraham okra’s, tomaten, chilipepers en mais. Omdat we niet de enigen zijn die groenten verbouwen, zijn de inkomsten niet zo groot, maar we kunnen er in ieder geval zelf goed van eten zodra we kunnen oogsten. De mango’s verwerken we soms tot mango ijs. Wat betreft het verkopen van onze eigen produkten, hebben we allerlei plannen, maar daar hebben we meer inkomsten voor nodig ter investering en wanneer die komen, hangt dus af van de Ghana Health Service. Maar we hebben geduld terwijl we ons ondanks alles rijk gezegend voelen.
Zo, ik denk dat het wel genoeg informatie is voor nu, anders wordt het misschien ook wat langdradig. Ik ga mijn best doen de regelmaat erin te houden met stukjes schrijven….